XIX edycja konkursu Fizyczne Ścieżki rozstrzygnięta!
6 maja 2024, 18:46Tegoroczna edycja konkursu Fizyczne Ścieżki została rozstrzygnięta. Finał Konkursu odbył się 19 kwietnia br. w kompleksie jądrowym Świerk. Jury Konkursu, składające się z naukowców reprezentujących uczelnie wyższe oraz pracowników instytutów badawczych w Polsce zgodnie uznało, że prace były niezwykle ciekawe i wykonane na bardzo wysokim poziomie. Wśród wyróżnionych prac znalazły się m.in. komora mgłowa przeznaczona do obserwowania promieniowania jonizującego, pojazd „Blackbird”, który może poruszać się szybciej niż wiatr, badania plam na Słońcu, a także rozważania, czy robot może zastąpić fizyka.
Wiewiórki ludzi czy ludzie wiewiórki? Kto kogo zaraził trądem?
6 maja 2024, 11:38Badacze ze Szwajcarii, Wielkiej Brytanii i USA udowodnili, że wiewiórki na Wyspach Brytyjskich już w średniowieczu były nosicielami wywołującymi trąd bakterii Mycobacterium leprae oraz odkryli związek pomiędzy patogenem u wiewiórek, a lokalną ludzką populacją. Trąd, który w Europie uważamy za chorobę przeszłości, wciąż atakuje każdego roku około 200 000 osób na świecie.
Taam Ja' Blue Hole – najgłębszy podmorski lej krasowy na świecie
2 maja 2024, 13:52Zespół meksykańskich badaczy z Consejo Nacional de Humanidades, Ciencias y Tecnologías-El Colegio de la Frontera Sur poinformował, że podmorski lej krasowy Taam Ja', który odkryto z 2021 roku, to najgłębsza tego typu struktura na świecie. Podmorskie studnie znajdowane są na całym świecie, a najsłynniejsza z nich to Great Blue Hole w pobliżu Belize.
Rzymsko-germańskie bóstwo ze Stuttgartu było częścią wielkiej kolumny Jowisza
2 maja 2024, 11:34W Bad Cannstatt, najstarszej dzielnicy Stuttgartu, archeolodzy pracujący na terenie rozbudowy miejscowej szkoły, znaleźli niepozorny kamień, który okazał się silnie zwietrzałą rzeźbą przedstawiającą rzymsko-germańskie bóstwo. W latach 100–150 znajdował się tutaj fort rzymskiej kawalerii, po czym do roku ok. 260 rozwijało się intensywnie osadnictwo cywilne. Znaleziona właśnie rzeźba niewątpliwie ma związek z odkryciami dokonanymi ponad 100 lat temu.
Przełom po dekadach. Laserowe wzbudzenie jądra atomu
30 kwietnia 2024, 11:25Fizycy z całego świata przez wiele lat poszukiwali konkretnego stanu jądra atomu toru, który może zapewnić wiele korzyści technologicznych i naukowych. Mógłby on zostać wykorzystany do budowy zegarów atomowych znacznie bardziej precyzyjnych, niż obecne. Mógłby zostać użyty do znalezienia odpowiedzi na podstawowe pytania z dziedziny fizyki, jak na przykład czy pewne stałe są rzeczywiście stałymi czy też ulegają zmianie w czasie i przestrzeni.
Po 30 latach udało się zidentyfikować hiszpański „Ekskalibur”
29 kwietnia 2024, 10:14Po trzydziestu latach udało się zidentyfikować miecz znaleziony w 1994 roku w Walencji na ulicy Historiador Chabás. Natychmiast po odkryciu zabytek nazwano „Ekskaliburem”. Inaczej być nie mogło. Miecz znaleziono bowiem w grobie, był wbity w ziemię i spoczywał w pozycji pionowej. W oczywisty sposób kojarzył się więc z pierwowzorem z legend arturiańskich.
Historia samochodu – jak ewoluowały pojazdy na przestrzeni lat?
26 kwietnia 2024, 19:31Samochody przeszły długą drogę od momentu wynalezienia pierwszego pojazdu napędzanego silnikiem spalinowym. Na przestrzeni lat ewoluowały one pod względem technologicznym, designu oraz funkcjonalności. Poznaj historię ewolucji samochodów!
Czy ufamy naukowcom, a jeśli tak, to którym? Dowiedzieli się tego uczeni z Amsterdamu
26 kwietnia 2024, 09:11Psycholodzy społeczni z Uniwersytetu w Amsterdamie postanowili zbadać, na ile ludzie wierzą naukowcom z różnych dziedzin. W ich badaniach wzięło udział 2780 Amerykanów, a zebrane od nich dane pozwoliły na określenie poziomu zaufania do specjalistów z 45 dziedzin nauki. To prawdopodobnie pierwsze badania tego typu, którymi objęto tak wiele różnych dziedzin. Ich uczestnicy mieli określić poziom kompetencji (na ile są mądrzy i inteligentni), asertywności (na ile sprawiają wrażenie pewnych i asertywnych), moralności (na ile są uczciwi) oraz przyjazności.
W Poznaniu znaleziono cenne książki z prywatnej kolekcji braci Grimmów
26 kwietnia 2024, 07:23W Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu odkryto 27 książek z prywatnej kolekcji braci Grimmów. Dotychczas woluminy te uważano za zaginione w czasie wojny. To kolejne książki słynnych pisarzy, które zidentyfikowano w Poznaniu. O tym, że mamy w zbiorach dzieła należące wcześniej do braci Grimm, wiemy już od 2002 roku, kiedy zidentyfikowaliśmy pierwsze sześć woluminów. Powstał wówczas katalog inkunabułów, opracowany przez prof. Wiesława Wydrę, który zawiera ich opis, mówi kustosz Renata Wilgosiewicz-Skutecka z Biblioteki Uniwersyteckiej.
Nowotwory wykorzystują kwas oleinowy podczas przerzutowania
25 kwietnia 2024, 08:03Naukowcy z Uniwersytetu Harvarda zauważyli, że kwas oleinowy – który jest obecny w tłuszczach i stanowi główny składnik oliwy z oliwek czy tranu – odgrywa rolę w przerzutowaniu (metastazie) nowotworów. Uczeni podkreślają, że ich odkrycie nie jest zaprzeczeniem faktu, iż oliwa z oliwek pomaga w zapobieganiu wielu schorzeniom, w tym chorobom układu krążenia. Dodają, iż prowadzone przez nich badania są bardzo skomplikowane i wiele kwestii wymaga jeszcze wyjaśnienia.